Son yüzyılın en önemli çocukluk dönemi halk sağlığı sorunlarının başında şişmanlık yer almaktadır. Ev dışında yenilen hazır besinlerin tüketimin artması, televizyon, bilgisayar karşısında geçirilen vaktin artması sonucunda hareketsizliğin de artması, kalıtım, hormonal durum, psikolojik etmenler şişmanlığın nedenleri arasında yer almaktadır.
Okul çocuklarının beslenmesi, yalnızca büyüme- gelişme açısından değil, aynı zamanda ileri dönemde ortaya çıkabilecek kronik hastalıkların önlenmesi açısından da önemlidir. Yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin büyüme ve gelişmelerinin aksadığı, dikkat sürelerinin kısaldığı, algılamalarının azaldığı ve öğrenmede güçlük çektikleri bildirilmiştir.
Çocuklarda şişmanlığı önlemek yeterli ve dengeli beslenmeyle başlamaktadır. Öğünler atlanmamalıdır. Gün içerisinde en önemli öğün kahvaltıdır. Yapılan araştırmalarda kahvaltı etmeden okula giden çocukların, düzenli kahvaltı yapanlara göre daha zor öğrendikleri, derslere karşı odaklanmadıkları ve başarı düzeyinin düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Derslere odaklanmayı sağlamak için güne yumurta, peynir gibi sağlıklı besinlerden oluşan kahvaltıyla başlanmalıdır. Odaklanmayı arttırmak için kahvaltıda 2 adet ceviz ya da 6-10 adet badem/fındık tüketilmelidir.
Vitamin ve mineral gereksinimi için tüm besin gruplarından yeterli miktarda vücuda alınması gerekir. Gün içerisinde en az 5 porsiyon meyve ve sebze tüketilmelidir. Değişik sunum yaparak sebzelerin çocukların hoşuna gitmesi sağlanmalıdır. 2-3 porsiyon et, tavuk, balık tüketilerek protein gereksinimi karşılanmalıdır. Ancak her ailenin bütçesi et/tavuk/balık almaya yetmediği için kurubaklagiller de tercih edilebilir. Kemiklerin güçlü olması için günde 2-3 porsiyon süt-yoğurt grubundan tüketilmelidir. Basit şeker yerine tam tahıl, arpa, yulaf, çavdar gibi kompleks karbonhidratlar tercih edilerek tokluk süresi uzatılır.
Ev dışında dışarıda satılan çikolata, gofret, bisküvi, cips, hamburger, patates kızartması, şekerleme, meyve suları, gazlı içecekler gibi hazır besinlerden uzak durulmalıdır. Çünkü o tür besinler oldukça yağlı ve şekerli besinlerdir. Kan şekerini hızla yükseltip iki saat sonra tekrar acıkma hissi yaratacaktır. Bu yüzden beslenme çantası çok önemlidir. Ancak yapılan bir araştırmada beslenme çantalarının besin grupları açısından değerlendirme yapıldığında, tahıla dayalı olduğu, hazır meyve suyu, şeker, cips gibi sağlıklı olmayan besinleri içerdiği gözlenmiştir. Öğün araları seçilen besinler konusunda dikkatli olunmalıdır. Süt+meyve, ekmek+peynir+domates, yarım simit+ayran gibi sağlıklı besinlerden oluşan öğünler seçilmelidir.
Televizyon, bilgisayar karşısında geçirilen vakit hareketsizliği artırmaktadır. Ayrıca reklamlar yüksek yağlı ve şekerli ürünleri cezbetmekte ve satın almaya yöneltmektedir. Bunun yerine o saatlerde çocuklarınızla beraber yürüyüş yapınız, oyun oynayınız, sevdiği bir spora teşvik ediniz. Böylece metabolizma hızlanmaktadır.
Küçük yaşlarda çocuklar anne ve babayı örnek almaktadır. Bu yüzden birlikte geçirdiğiniz vakit boyunca sağlık beslenmeye özen göstermelisiniz. Eve gelirken dışarıdan abur cubur alınmamalıdır. Yemekleri küçük tabaklara koyunuz. Sevmediği yiyecek konusunda baskı yapmayınız. Dışarıda yemek yediğiniz zaman patates kızartması yerine salata, gazlı içecekler yerine ayran sipariş veriniz.
Uyku düzeni büyüme ve gelişme çağında oldukça önemlidir. Büyüme hormonu hızla artar, stress hormonları azalır. 6-8 saat düzenli uyunmalıdır.
